Halluks Valgus Tedavisi
Halluks valgus, ayak başparmağının (halluks) ikinci parmağa doğru yön değiştirdiği, bunun sonucunda da parmağın dip kısmındaki kemiğin dışa doğru çıkıntı yaptığı yaygın bir ayak deformitesidir. Halk arasında "ayak başparmak çıkıntısı" veya "bunyon" olarak bilinir. Bu çıkıntı, dar ayakkabıların içinde sürtünmeye bağlı olarak kızarıklık, ağrı, şişlik ve zamanla nasır oluşumuna neden olur. İlerleyen durumlarda, başparmak ikinci parmağın altına veya üstüne binebilir, bu da yürüme güçlüğüne ve daha şiddetli ağrılara yol açar.
Halluks valgusun tek bir nedeni yoktur, genellikle birkaç faktör bir araya gelerek ortaya çıkar:
- Genetik (Aile Öyküsü): En önemli risk faktörüdür. Ailesinde halluks valgus olan kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir.
- Yanlış Ayakkabı Seçimi: Özellikle dar, sivri burunlu ve yüksek topuklu ayakkabılar, ayak önüne aşırı yük bindirerek deformiteyi tetikler veya şiddetlendirir.
- Doğuştan Gelen Faktörler: Düz tabanlık (pes planus), bağların aşırı esnek olması gibi yapısal problemler.
- Romatolojik Hastalıklar: Romatoid artrit gibi eklemleri etkileyen hastalıklar.
- Travmalar: Ayak bölgesinde geçirilmiş kazalar veya yaralanmalar.
- Cinsiyet: Kadınlarda, erkeklere oranla çok daha sık görülür. Bunun hem genetik yatkınlık hem de ayakkabı alışkanlıkları ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.
- Cerrahi dışı bir tedavisi var mı?
Cerrahi dışı yöntemler genellikle deformiteyi düzeltmez, sadece semptomları (ağrı, baskı, inflamasyon) hafifletir ve ilerlemeyi yavaşlatır.
- Cerrahide tam olarak ne yapılıyor?
- Yumuşak Doku Dengesinin Sağlanması: Başparmağın dışa doğru çekilmesine neden olan tendon ve bağlar gevşetilir, iç taraftaki yapılar sıkılaştırılır.
- Kemik Kesisi (Osteotomi): En kritik aşamadır. Deformitenin kaynağı olan metatarsal kemik, cerrah tarafından planlanan şekilde kesilir. Bu kemik parçası doğru açıya getirilerek vida ile sabitlenir. Bu sayede başparmak düzgün hizaya getirilir.
- Kemikteki Çıkıntının Tıraşlanması (Eksizyon): Ayak başparmağının dip kısmındaki kemik çıkıntısı (bunyon) tıraşlanarak çıkarılır.
Ameliyat genellikle spinal anestezi (belden aşağısının uyuşturulması) veya genel anestezi altında yapılır.
- Cerrahi sonrası nüks olur mu?
Deformitenin tam düzeltilemediği, yumuşak doku dengesinin iyi sağlanamadığı hastalarda nüks görülebilmektedir. Bu nedenle cerrahi öncesi detaylı bir planlama, doğru ve yeterli bir cerrahi, nüksü önlemenin en önemli unsurlarıdır.
- Hastalar ne zaman taburcu olabiliyor ve günlük yaşamlarına geri dönebiliyorlar?
Hastalar ameliyatın ertesi günü taburcu olmakta, özel bir ayakkabı yardımıyla topuğa tam yük vererek üstüne basabilir, desteksiz yürüyebilirler.
- Ameliyat sonrası ilk bir haftalık süreçte istirahat, yüksekte tutma ve soğuk uygulamaya ihtiyaçları vardır.
- Ameliyattan sonra geçen 1 ayın sonunda normal ayakkabı giymeye ve ayak tabanının tümüne yük vermeye başlayabilirler.
- Ameliyattan sonra geçen 6 haftanın sonunda normal hayatlarına dönmüş olurlar.
Tüm Yazılar